Ποιοι είναι οι κυριότεροι ιστολογικοί τύποι καρκίνου του αιδοίου;
Το πλακώδες καρκίνωμα αποτελεί το συχνότερο ιστολογικό τύπο, αφού ανευρίσκεται στο 70-80% των ασθενών με καρκίνο του αιδοίου. Στους πιο σπάνιους ιστολογικούς τύπους περιλαμβάνονται:
- Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα.
- Το μελάνωμα.
- Το αδενοκαρκίνωμα του βαρθολίνειου αδένα.
- Το σάρκωμα.
- Η νοσος Paget.
Ποιοι είναι οι σημαντικότεροι προδιαθεσικοί παράγοντες για την εμφάνιση καρκίνου του αιδοίου;
Στους σημαντικότερους προδιαθεσικούς παράγοντες για την εμφάνισή καρκίνου του αιδοίου συγκαταλέγονται:
- Ο σκληρυντικός λειχήνας του αιδοίου.
- Η ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία του αιδοίου (VIN).
- Η ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία του τραχήλου της μήτρας (CIN).
- Το ιστορικό καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
- Το κάπνισμα.
- Η ανοσοκαταστολή.
Σε ό,τι αφορά στο πλακώδες καρκίνωμα, έχουν προταθεί δύο οδοί καρκινογένεσης: η σχετιζόμενη με χρόνια λοίμωξη από επιθετικούς τύπους του ιού HPV και αυτή που συνδέεται με χρόνια φλεγμονή ή αυτοάνοσες καταστάσεις.
Ποια είναι τα συχνότερα συμπτώματα που συνοδεύουν τον καρκίνο του αιδοίου;
Πολλές ασθενείς με καρκίνο αιδοίου προσέρχονται προς εξέταση λόγω κάποιας αλλοίωσης της περιοχής που είδαν ή ψηλάφησαν, χωρίς αρκετές φορές να αναφέρουν ιδιαίτερα συμπτώματα. Από την άλλη πλευρά, στις κυριότερες κλινικές εκδηλώσεις του καρκίνου του αιδοίου, όταν υπάρχουν, ανήκουν:
- Ο κνησμός.
- Το άλγος ή το αίσθημα καύσου.
- Η αιμόρροια ή οι αυξημένες εκκρίσεις.
- Η διόγκωση των βουβωνικών λεμφαδένων.
- Τα συμπτώματα που προκαλεί η προσβολή του ουροποιητικού συστήματος σε προχωρημένες περιπτώσεις (π.χ. αιματουρία).
- Τα συμπτώματα που προκαλεί η προσβολή του κατώτερου τμήματος του εντέρου και του πρωκτού σε προχωρημένες περιπτώσεις (π.χ. δυσχεσία).
Πώς μπορούμε να διαγνώσουμε τον καρκίνο του αιδοίου;
Η οριστική διάγνωση του καρκίνου του αιδοίου απαιτεί τη λήψη βιοψίας. Σε αυτές τις ασθενείς απαιτείται, επιπλέον, η αξιολόγηση του μεγέθους του όγκου, η μέτρηση της απόστασής του από τη μέση γραμμή του αιδοίου σε ετερόπλευρες βλάβες, η πλήρης κλινική εξέταση και κολποσκόπηση του κατώτερου γεννητικού συστήματος - περινέου και η ψηλάφηση των βουβωνικών λεμφαδένων. Τονίζεται πως, σε αλλοίωση που εγείρει την υποψία καρκίνου του αιδοίου, η βιοψία θα πρέπει να λαμβάνεται από την πιο ύποπτη περιοχή και να μην εξαιρείται ολόκληρη η βλάβη. Αν συμβεί το τελευταίο, δεν υπάρχει δυνατότητα εφαρμογής της τεχνικής του λεμφαδένα-φρουρού, με αποτέλεσμα οι ασθενείς που χρήζουν διερεύνησης για λεμφαδενικές μεταστάσες να εκτίθενται στις επιπλοκές του συστηματικού λεμφαδενικού καθαρισμού.
Όταν η βιοψία επιβεβαιώσει τον καρκίνο του αιδοίου, ο περαιτέρω απεικονιστικός έλεγχος της ασθενούς καθορίζεται από την τοπική έκταση του όγκου, τη γενικότερη κατάσταση της ασθενούς και τα ενδεχόμενα συμπτώματα της από απομακρυσμένα σημεία του σώματος. Αυτός μπορεί να περιλαμβάνει το υπερηχογράφημα της μηροβουβωνικής χώρας αμφοτερόπλευρα, τη μαγνητική τομογραφία κάτω κοιλίας με σκιαγραφικό, τις αξονικές τομογραφίες θώρακα-άνω-κάτω κοιλίας με σκιαγραφικό και το PET/CT.
Πως αντιμετωπίζεται το πλακώδες καρκίνωμα του αιδοίου;
Στα αρχικά στάδια, η βάση της χειρουργικής αντιμετώπισης του πλακώδους καρκινώματος του αιδοίου είναι η ριζική εκτομή της βλάβης. Σε περίπτωση μεγάλου όγκου, κεντρικής θέσης της βλάβης ή πολλαπλών εστιών καρκινώματος απαιτείται ριζική εκτομή του αιδοίου. Σε στάδιο ΙΑ κατά FIGO, δεν επιβάλλεται η αφαίρεση μηροβουβωνικών λεμφαδένων. Σε στάδιο ΙΒ ή ΙΙ κατά FIGO, η ιστολογική εξέταση των λεμφαδένων είναι απαραίτητη και πραγματοποιείται μετά από λεμφαδενικό καθαρισμό της μηροβουβωνικής χώρας ή στα πλαίσια της τεχνικής του λεμφαδένα-φουρού. Η τελευταία μπορεί να εφαρμοστεί σε μονήρεις όγκους μεγέθους <4cm που δεν συνοδεύονται από ύποπτους λεμφαδένες και συνδέεται με πολύ μικρότερη πιθανότητα επιπλοκών (π.χ. λεμφοίδημα, λεμφοκύστη, φλεγμονή του χειρουργικού τραύματος). Σε προχωρημένα στάδια της νόσου, η αντιμετώπιση των ασθενών στηρίζεται συνήθως στη χορήγηση ακτινοθεραπείας και χημειοθεραπείας.
Τι πρέπει να κάνω αν διαγνωστώ με καρκίνο του αιδοίου ή αν υπάρχει υποψία για αυτό;
Αν η βιοψία δείξει καρκίνο του αιδοίου ή επί βλάβης των εξωτερικών γεννητικών οργάνων με ανησυχητικά χαρακτηριστικά, το επόμενο βήμα είναι να επισκεφθείτε Γυναικολόγο Ογκολόγο, δηλαδή Γυναικολόγο με επίσημη εξειδίκευση στη διαχείριση των γυναικολογικών καρκίνων. Ο Γυναικολόγος Ογκολόγος έχει όλες τις απαραίτητες γνώσεις και τεχνικές δεξιότητες προκειμένου να αξιολογήσει την ασθενή, να της παρέχει την ενδεικνυόμενη χειρουργική θεραπεία και να συντονίσει τη μετέπειτα αγωγή (αν χρειάζεται) και παρακολούθησή της.
Ποιες είναι οι επιπλέον θεραπείες που μπορεί να χρειαστεί η ασθενής;
Ανάλογα με τον τύπο του καρκίνου του αιδοίου, το στάδιο της νόσου και τη γενικότερη κατάσταση υγείας της, η ασθενής μπορεί μετεγχειρητικά να μπει σε απλή παρακολούθηση ή να χρειαστεί επιπλέον θεραπεία. Στην τελευταία περίπτωση, οι εν δυνάμει επιλογές περιλαμβάνουν την αποκλειστική χρήση ακτινοθεραπείας ή το συνδυασμό της με χημειοθεραπεία. Οι αντίστοιχες αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται σε Ογκολογικό Συμβούλιο, με τη συμμετοχή Γυναικολόγου Ογκολόγου, Παθολόγου Ογκολόγου, Ακτινοθεραπευτή και Παθολογοανατόμου.
Τι περιλαμβάνει η παρακολούθηση της ασθενούς μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας;
Η παρακολούθηση της ασθενούς μετά τη θεραπεία στηρίζεται:
- Στην περιοδική κλινική εξέταση, περιλαμβανομένης της γυναικολογικής.
- Στο ετήσιο PAP test.
- Στους περιοδικούς απεικονιστικούς ελέγχους. Στις διαθέσιμες επιλογές ανήκουν η αξονική ή μαγνητική τομογραφία και το PET/CT, οπότε οι σχετικές αποφάσεις λαμβάνονται με βάση την κρίση του Ιατρού και τα ενδεχόμενα συμπτώματα από την ασθενή.
