Συστάσεις για την αντιμετώπιση των όγκων ωοθηκών σε νέες γυναίκες που επιθυμούν να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους
Η διατήρηση της γονιμότητας φαίνεται να είναι ασφαλής σε ασθενείς με όγκους οριακής κακοήθειας, μη επιθηλιακούς όγκους (π.χ. κοκκιοκυτταρικούς όγκους, δυσγερμινώματα), χαμηλής κακοήθειας καρκινώματα των ωοθηκών σταδίου ΙΑ (π.χ. χαμηλής κακοήθειας ορώδες, ενδομητριοειδές, βλεννώδες απωθητικού τύπου) και σε επιλεγμένες περιπτώσεις σταδίου ΙC1.
- Η πιθανότητα διατήρησης της γονιμότητας θα πρέπει να συζητιέται πάντα με νέες γυναίκες που έχουν καρκίνο των ωοθηκών αρχικού σταδίου.
- Οι γυναίκες με καρκίνο των ωοθηκών που επιθυμούν να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους πρέπει να αντιμετωπίζονται σε κλινικές με ειδικούς σε θέματα Γυναικολογικής Ογκολογίας και Γονιμότητας.
- Αν υπάρχει όγκος στην ωοθήκη, αυτός θα πρέπει ιδανικά να αξιολογηθεί προσεκτικά μέσω υπερηχογραφήματος από εκπαιδευμένο Ιατρό.
- Σε νεαρές ασθενείς που επιθυμούν να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους και έχουν κακοήθεια που περιορίζεται μόνο στην ωοθήκη συστήνεται η αφαίρεση αποκλειστικά της πάσχουσας ωοθήκης και σάλπιγγας και η χειρουργική σταδιοποίηση της νόσου. Με άλλα λόγια, είναι ογκολογικά αποδεκτή η διατήρηση της μήτρας και της αντίπλευρης, υγιούς σάλπιγγας και ωοθήκης.
- Η χειρουργική αντιμετώπιση αυτών των ασθενών με τις τεχνικές της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής (λαπαροσκόπηση και ρομποτική χειρουργική) επιτρέπεται, αρκεί να αποφεύγεται με κάθε τρόπο η ρήξη του όγκου.
- Δεν συνιστάται η βιοψία της αντίπλευρης ωοθήκης, εκτός αν υπάρχει υποψία επέκτασης της νόσου σε αυτή.
- Σε ασθενείς που επιθυμούν να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους, συνιστάται η κρυοσυντήρηση των ωαρίων, αλλά όχι ολόκληρου του ωοθηκικού ιστού.
Τί σημαίνουν οι παραπάνω οδηγίες;
Η διατήρηση της γονιμότητας είναι μια σημαντική πτυχή της φροντίδας γυναικών με όγκους των ωοθηκών που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία και σκέφτονται την απόκτηση του πρώτου ή του επόμενου παιδιού τους. Από τις οδηγίες γίνεται σαφές πως πρέπει:
- Η αξιολόγηση και χειρουργική αντιμετώπιση των ασθενών αυτών θα πρέπει να γίνεται αποκλειστικά από εξειδικευμένους Γυναικολόγους Ογκολόγους
- Η επιλογή της κρυοσυντήρησης ωαρίων μετεγχειρητικά είναι εφικτή
Συμπερασματικά, είναι ιδιαίτερα σημαντικό οι γυναίκες να συζητήσουν διεξοδικά όλες αυτές τις επιλογές με Ιατρό εξοικειωμένο με το περιεχόμενο των επίσημων οδηγιών και να λαμβάνουν ενημερωμένες αποφάσεις για τη δυνατότητα διατήρησης της γονιμότητας με τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια για τη νόσο τους.
- Ledermann JA, Matias-Guiu X, Amant F, Concin N, Davidson B, Fotopoulou C, González-Martin A, Gourley C, Leary A, Lorusso D, Banerjee S, Chiva L, Cibula D, Colombo N, Croce S, Eriksson AG, Falandry C, Fischerova D, Harter P, Joly F, Lazaro C, Lok C, Mahner S, Marmé F, Marth C, McCluggage WG, McNeish IA, Morice P, Nicum S, Oaknin A, Pérez-Fidalgo JA, Pignata S, Ramirez PT, Ray-Coquard I, Romero I, Scambia G, Sehouli J, Shapira-Frommer R, Sundar S, Tan DSP, Taskiran C, van Driel WJ, Vergote I, Planchamp F, Sessa C, Fagotti A. ESGO-ESMO-ESP consensus conference recommendations on ovarian cancer: pathology and molecular biology and early, advanced and recurrent disease. Ann Oncol. 2024;35(3):248-266. doi: 10.1016/j.annonc.2023.11.015.