Πόσα διαφορετικά εμβόλια εναντίον του HPV κυκλoφορούν;
Διεθνώς, είναι διαθέσιμα τρία διαφορετικά είδη εμβολίων. Το Gardasil προλαμβάνει τη λοίμωξη από 4 διαφορετικούς τύπους του ιού (6, 11, 16, 18), ενώ το Cervarix από τους HPV 16 και 18. Το πιο σύγχρονο εμβόλιο λέγεται Gardasil 9 και προστατεύει από 9 διαφορετικούς τύπους του ιού (6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58). Σημειώνεται πως οι τύποι 6 και 11 ενοχοποιούνται για το 90% των κονδυλωμάτων των γεννητικών οργάνων, ενώ οι τύποι 16 και 18 για το 70% των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Πόσες δόσεις του εμβολίου χρειάζονται;
Ο αριθμός των απαιτούμενων δόσεων καθορίζεται από την ηλικία της εμβολιαζόμενης:
- Σε ηλικία 15 ετών και άνω, χρειάζονται 3 δόσεις που χορηγούνται σε χρονικό διάστημα 6 μηνών συνολικά
- Σε ηλικία μικρότερη των 15 ετών, χρειάζονται 2 δόσεις σε μεσοδιάστημα τουλάχιστον 6 μηνών
Πότε πρέπει να γίνεται το εμβόλιο εναντίον του HPV;
Η χορήγηση του εμβολίου έχει εγκριθεί για τις ηλικίες 9-26 ετών. Ιδανικά, το εμβόλιο πρέπει να γίνεται σε κορίτσια 11 ή 12 ετών, πριν, δηλαδή, την έναρξη των σεξουαλικών επαφών. Πάντως, ακόμα κι αν μια κοπέλα ξεκινήσει τη σεξουαλική της ζωή και εκτεθεί σε κάποιον τύπο του HPV, η προστατευτική δράση του εμβολίου έναντι των άλλων τύπων του ιού παραμένει. Ο εμβολιασμός κατά του HPV στη διάρκεια της κύησης αντενδείκνυται. Σημειώνεται, πάντως, πως σε πολλές χώρες του εξωτερικού (π.χ. ΗΠΑ, Αυστραλία) προτείνεται και ο αντίστοιχος εμβολιασμός των αγοριών. Τέλος πρόσφατα εγκρίθηκε η χρήση του εμβολίου κατά του HPV στις ΗΠΑ για τις ηλικές 27-45 ετών.
Έχει παρενέργειες το εμβόλιο εναντίον του HPV;
Τα διαθέσιμα εμβόλια εναντίον του HPV έχουν περάσει διεξοδικούς ελέγχους ασφαλείας πριν τους δοθεί άδεια κυκλοφορίας. Οι πιο συχνές παρενέργειες που έχουν παρατηρηθεί είναι ήπιες και τοπικές, όπως πόνος, ερυθρότητα και οίδημα («πρήξιμο») στο σημείο της ένεσης. Σε συστηματικό επίπεδο, ενίοτε αναφέρονται ναυτία, ζάλη, κεφαλαλγία και χαμηλή πυρετική κίνηση. Μετά τον εμβολιασμό και για προληπτικούς λόγους προτείνεται η παραμονή της κοπέλας σε κατακεκλιμένη θέση για λίγα λεπτά. Πρέπει να σημειωθεί ότι το εμβόλιο εναντίον του HPV δεν προκαλεί λοίμωξη από τον ιό και δεν συνδέεται με καρκινογένεση.
Είναι πάντα αποτελεσματικό το εμβόλιο εναντίον του HPV;
Το εμβόλιο εναντίον του ιού HPV έχει εξαιρετική αποτελεσματικότητα. Κλινικές έρευνες έδειξαν ότι η προστατευτική του δράση αγγίζει σχεδόν το 100% ως προς τις προκαρκινικές αλλοιώσεις του τραχήλου της μήτρας και τα κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων, εφ’ όσον χορηγηθεί πριν την έναρξη της σεξουαλικής ζωής. Από τις έως τώρα διαθέσιμες μελέτες φαίνεται πως οι ευεργετικές συνέπειες του εμβολίου δεν εξασθενούν για τουλάχιστον 10 χρόνια από τη στιγμή χορήγησής του.
Χρειάζεται το PAP test αν έχω κάνει το εμβόλιο εναντίον του HPV;
Το εμβόλιο εναντίον του HPV προστατεύει από τους συχνότερους, αλλά όχι όλους τους τύπους του ιού που προκαλούν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Επιπλέον, όταν χορηγείται μετά την έναρξη της σεξουαλικής ζωής, δεν θεραπεύει λοιμώξεις HPV ή αλλοιώσεις του τραχήλου της μήτρας που, ίσως, ήδη υπάρχουν. Συνεπώς, η ανάγκη τακτικών γυναικολογικών ελέγχων με PAP test και, όπου απαιτείται, τις νεότερες μοριακές τεχνικές παραμένει για όλες τις γυναίκες, ανεξαρτήτως αν έχουν εμβολιαστεί κατά του HPV.
Προστατεύει το εμβόλιο εναντίον του HPV από άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα;
Όχι. Η χρήση προφυλακτικού εξακολουθεί να είναι ο καλύτερος τρόπος πρόληψης των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων.