Πώς να συζητήσω με τα παιδιά για τον καρκίνο;
Αρχικά, πρέπει να κατανοήσετε εσείς πρώτη από όλους ότι είναι σημαντικό να γίνει αυτή η συζήτηση, όσο και να θέλετε να προστατεύσετε το παιδί σας από δυσάρεστα γεγονότα. Τα παιδιά καταλαβαίνουν πότε κάτι «δεν πάει καλά» ή μπορεί να κρυφακούσουν συζητήσεις. Ο αποκλεισμός τους από από αυτές μπορεί να τους προκαλέσει σύγχυση, ανησυχία και ανασφάλεια. Παρακάτω σας παραθέτουμε μερικές συμβουλές που θα κάνουν τη συζήτηση πιο εύκολη και αποτελεσματική:
- Προετοιμάστε τον εαυτό σας για τη συζήτηση. Αποφασίστε από πριν πού θα γίνει και ποιοι θα είναι παρόντες. Ζητήστε από κάποιον που εμπιστεύεστε να συμμετέχει σε αυτήν, ειδικά αν έχει παρόμοια εμπειρία στο παρελθόν.
- Μην αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε τη λέξη «καρκίνος». Έτσι θα είστε πιο συγκεκριμένη και θα βοηθήσετε το παιδί να διαχωρίσει την ασθένεια σας από άλλες, με τις οποίες είναι ίσως πιο εξοικειωμένο (π.χ. συνήθεις ιώσεις).
- Εξηγήστε στο παιδί τι είναι ο καρκίνος. Οι λεπτομέρειες που θα αναφέρετε εξαρτώνται από την ηλικία του και τη δυνατότητά που έχει να τις επεξεργαστεί αποτελεσματικά. Διαβεβαιώστε ότι ο καρκίνος δεν είναι μεταδοτικός και τονίστε πως δεν φταίει εκείνο για τον καρκίνο σας.
- Να είστε σαφής σε αυτά που λέτε, ώστε να μη δημιουργηθούν παρανοήσεις. Με την ειλικρίνεια θα κερδίσετε την εμπιστοσύνη του παιδιού και θα το βοηθήσετε να μοιραστεί με τη σειρά του τις σκέψεις και τα ερωτήματα που το βασανίζουν. Μη δώσετε υποσχέσεις που δε μπορείτε να εκπληρώσετε.
- Ενθαρρύνετε το παιδί να συζητήσει ή να κάνει ερωτήσεις για τον καρκίνο οποιαδήποτε στιγμή. Συζητήστε μελλοντικά πιθανές αλλαγές στη θεραπεία σας, την έκβαση της νόσου και την καθημερινότητά σας, ώστε να είναι ενημερωμένο.
- Προετοιμάστε το παιδί για τις πιθανές παρενέργειες της θεραπείας σας, όπως οι αλλαγές σωματικού βάρους και η απώλεια μαλλιών.
Αν στην περίπτωσή σας το παιδί που αναφερόμαστε είναι το εγγόνι ή το ανίψι σας, ρωτήστε τους γονείς τι έχουν ήδη συζητήσει και αν μπορείτε να συμμετέχετε κι εσείς στη συζήτηση. Μπορείτε επίσης να μοιραστείτε με τους γονείς των παιδιών τις παραπάνω συμβουλές.
Τι πρέπει να κάνω στην καθημερινότητά μου;
Ειδικά στην περίπτωση που συμμετέχετε πολύ ενεργά στη φροντίδα του παιδιού, οι καθημερινές σας ανάγκες στα πλαίσια της νόσου και θεραπείας σας μπορεί να σταθούν εμπόδιο απέναντι στις υποχρεώσεις σας προς αυτό. Είναι, όμως, σημαντικό να νιώθει πως, παρά τις δυσκολίες, εσείς εξακολουθείτε να είστε δίπλα του και προσπαθείτε πολύ για να μην αναγκαστεί να διακόψει κάποιες από τις συνήθειες του. Πιο συγκεκριμένα, μπορείτε να κάνετε τα εξής:
- Προσπαθήστε να μην αλλάξετε τη ρουτίνα του παιδιού. Προετοιμάστε το για τυχόν αλλαγές που μπορεί να προκύψουν στο πρόγραμμά του λόγω της ασθένειάς σας. Ζητήστε βοήθεια από την υπόλοιπη οικογένεια σας για να ανταπεξέλθετε στις υποχρεώσεις σας προς το παιδί.
- Επιτρέψτε στο παιδί σας να σας βοηθήσει στις καθημερινές εργασίες. Ωστόσο, προσέξτε μην το επιβαρύνετε με πολλές υποχρεώσεις.
- Αν νοσηλεύεστε, κρατήστε επαφή με το παιδί. Δείξτε του ότι δεν έχουν αλλάξει τα αισθήματά σας λόγω της ασθένειας και ότι δε φύγατε από το σπίτι για να μην περνάτε χρόνο μαζί του.
- Συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό. Ζητήστε από τον Ιατρό σας να σας παραπέμψει σε κατάλληλο επαγγελματία υγείας για να συζητήσετε το ζήτημα αυτό.
Τα παιδιά είναι ισότιμα μέλη της οικογένειας και έχουν ανάγκη να γνωρίζουν τι συμβαίνει στο στενό τους περιβάλλον. Το πώς τα παιδιά αντιλαμβάνονται τον καρκίνο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ηλικία τους. Για παράδειγμα, τα μικρότερα παιδιά μπορεί να νομίζουν πως έχετε καρκίνο επειδή τα ίδια έχουν κάνει κάτι κακό, ενώ ένα παιδί στην εφηβεία μπορεί να αφομοιώσει περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την νόσο και τη θεραπεία της. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να θυμάστε ότι κάθε παιδί είναι μοναδικό, όπως και οι αντιδράσεις του. Επομένως, δώστε τους χρόνο να επεξεργαστούν τα νέα δεδομένα. Αναζητήστε βοήθεια από τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, ώστε οι επιπτώσεις που θα έχει η νόσος σας στις καθημερινές υποχρεώσεις των παιδιών να μειωθούν στο ελάχιστο. Συζητήστε με τον Ιατρό σας όλα όσα σας απασχολούν στο ομολογουμένως δύσκολο μονοπάτι που διανύετε. Μέχρι να το ξεπεράσετε!
Πηγές:
American Society of Clinical Oncology
Memorial Sloan Kettering Cancer Center
