Το άγχος γύρω από τις απεικονιστικές εξετάσεις είναι συχνό φαινόμενο;
Κατ’αρχήν, αν αισθάνεστε άγχος όταν πρόκειται να υποβληθείτε σε απεικονιστικές εξετάσεις, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι δεν είστε η μόνη. Αντίθετα, πάρα πολλές ασθενείς αναφέρουν το ίδιο, τόσο στη διάρκεια της εξέτασης, όσο και κατά την αναμονή των αποτελεσμάτων. Πολλές φορές μάλιστα, το άγχος ξεκινάει από τη στιγμή που ο Ιατρός τους θα τις παραπέμψει σε εξετάσεις. Είναι δε χαρακτηριστικό πως υπάρχει και διεθνής όρος για να περιγράψει αυτή την κατάσταση (“scanxiety”)!
Γιατί οι εξετάσεις προκαλούν άγχος;
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους μπορεί να αισθάνεστε αγχωμένη εν όψει των απεικονιστικών εξετάσεων. Σε αυτούς περιλαμβάνονται:
- Δυσάρεστες αναμνήσεις από προηγούμενες εξετάσεις. Ακόμα και με την ανάμνηση μιας παλαιότερης εξέτασης που αποκάλυψε τον καρκίνο, είναι λογικό να κατακλύζεστε από άσχημες σκέψεις.
- Η αγωνία για το αποτέλεσμα της θεραπείας σας. Γνωρίζοντας πως ο επανέλεγχος μετά το τέλος της θεραπείας θα σας δείξει αν αυτή ήταν επιτυχής ή υπάρχουν υπολειμματικές εστίες της νόσου, δικαιολογημένα βιώνετε έντονη αγωνία για τα αποτελέσματα.
- Ο φόβος για υποτροπή του καρκίνου, αν έχετε ολοκληρώσει τη θεραπεία σας και η νόσος είναι σε ύφεση.
- Η διαδικασία της εξέτασης. Πολλές ασθενείς ενοχλούνται από τους ήχους των σαρωτών, νιώθουν κλειστοφοβία ή φοβούνται τις βελόνες.
- Το άγχος των αγαπημένων σας προσώπων μπορεί, επίσης, να συμβάλλει στη συναισθηματική σας φόρτιση.
Σε αρκετές περιπτώσεις, το άγχος των ασθενών είναι τόσο έντονο που μπορεί να συνοδεύεται από σωματικά συμπτώματα, όπως αυξημένους καρδιακούς παλμούς, οξυθυμία, ναυτία, ακόμη και αϋπνία και εφιάλτες.
Πώς μπορείτε να διαχειριστείτε καλύτερα αυτό το άγχος;
Ευτυχώς, υπάρχουν στρατηγικές διαχείρισης του άγχους προ των εξετάσεων που προτείνονται από τους διεθνείς, επιστημονικούς φορείς. Ακολουθήστε αυτές που ταιριάζουν σε εσάς!
- Εντοπίστε πώς αντιδρά το σώμα σας στο άγχος. Μπορεί για παράδειγμα να έχετε πονοκέφαλο πριν από μια εξέταση ή να γίνεστε οξύθυμη. Μόλις εντοπίσετε τα σημάδια, θα γνωρίζετε πώς να ανακουφιστείτε από αυτά.
- Θέστε χρονικό περιορισμό στις σκέψεις σας. Για παράδειγμα, ορίστε ένα δεκάλεπτο μέσα στην ημέρα, στη διάρκεια του οποίου θα εστιάζετε στους φόβους σας. Αν οι σκέψεις επανέρχονται μέσα στην ημέρα, θυμίστε στον εαυτό σας το χρονικό περιορισμό.
- Διατηρήστε την καθημερινή σας ρουτίνα. Μην παραδίνεστε συνεχώς στις σκέψεις σας. Διατηρήστε ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου και γευμάτων, ασκηθείτε, περάστε χρόνο με την οικογένεια και τους φίλους σας.
- Βρείτε δραστηριότητες που σας κρατούν μακριά από το να σκέφτεστε τις εξετάσεις. Μπορείτε να ξεκινήσετε γυμναστική, χορό, μουσική, βόλτες με φίλους ή ακόμη να κάνετε μικρά καθημερινά πράγματα που θα σας φτιάξουν τη διάθεση, όπως το να μαγειρέψετε το αγαπημένο σας φαγητό.
- Προετοιμαστείτε κατάλληλα για την εξέταση. Για παράδειγμα, φορέστε άνετα ρούχα και παπούτσια που βγαίνουν εύκολα και αποφύγετε τα μεταλλικά αντικείμενα. Διαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες του κέντρου στα πλαίσα της πανδημίας COVID-19 για να είστε κατάλληλα προετοιμασμένη.
- Βρείτε τα πρώτα διαθέσιμα ραντεβού για εξετάσεις, ώστε να μην περιμένετε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Επίσης, ρωτήστε τον τρόπο με τον οποίο θα λάβετε τις απαντήσεις και πότε, προκειμένου να μην ανησυχείτε πότε θαα σας τις στείλουν.
- Δοκιμάστε να κάνετε ασκήσεις διαλογισμού. Οι ασκήσεις αναπνοής βοηθούν στη μείωση των καρδιακών παλμών, ενώ η σωματική άσκηση συμβάλλει στην ελάττωση του άγχους.
Αναμφίβολα, το ενδεχόμενο η θεραπεία σας να μην ήταν αποτελεσματική ή να υποτροπιάσατε είναι οδυνηρό και, κατ’ αντιστοιχία, η αγωνία σας για τα αποτελέσματα των εξετάσεων απολύτως δικαιολογημένη. Μην αφήσετε, όμως, τα συναισθήματα να σταθούν εμπόδιο στην καθημερινότητά σας. Οι επιστημονικές εξελίξεις στο πεδίο της Ογκολογίας είναι τόσο θεαματικές που γεννούν ελπίδες ακόμα και στις πιο δύσκολες περιπτώσεις!
Πηγές:
Abramson Cancer Center
American Society of Clinical Oncology
MD Anderson Cancer Center
